Python Enum Kütüphanesi Kullanımı

Python scriptleri geliştirken bol bol değişken kullanıyoruz. Enum kütüphanesi de bu değişkenlerin özelliklerini biraz geliştiren, kodları daha okunaklı yapan ve hata ayıklamayı kolaylaştıran bir yöntem getiriyor.

Kurulum

Python 3.4 üzerinden itibaren kullanabileceğiniz, PEP 435 ile eklenen standart bir kütüphanedir. Daha düşük bir versiyon kullanmıyorsanız herhangi bir kurulum gerektirmez.

Ne zaman kullanılabilir?

Örneklere başlamadan önce ne zaman Enum kullanmalısınız, onunla ilgili konuşalım.

  • Sınırlı bir olası değeri olan değişken grubunuz varsa kullanmak uygun olur. Örneğin haftanın günleri veya yönler (doğu, batı v.s.)
  • Sınıf içerisindeki değişkenler daha sonradan değiştirilmesin istiyorsanız kullanabilirsiniz.(Immutable)
  • Sınıf içerisindeki değişkenleri bir iterasyona sokmak isterseniz kullanabilirsiniz.
  • Değişkenlerin tuttuğu değerler benzersiz olsun, yani 2 değişken aynı değere sahip olamasın istiyorsanız kullanabilirsiniz.

Kullanım

Projeniz içerisine,

import enum

şeklinde ekleyebilirsiniz. Kullanırken de, 2 yöntem var.

  • 1: Oluşturduğunuz sınıfı, enum üzerinden miras alarak oluşturmak.
  • 2: Sınıf oluştururken class yerine Enum kullanmak.

Örneklerimi hep 1. yöntem ile oluşturdum ama aşağıda ikinci kullanım yöntemini de anlattım.

İlk Yöntem

import enum

class Status(enum.Enum):
    active = 1
    inactive = 0

şeklinde, Status sınıfı oluştururken, enum üzerinden miras alarak kullanabiliriz.

İkinci Yöntem

Status = Enum("Status", {"active":1, "passive":0})

şeklinde. Ben ilk yöntemi daha kullanışlı buluyorum.

Şimdi de Enum üzerinden oluşturulan sınıflar için kazanılan bazı yetenekleri sıraladım. Bunları anlatırken de enum.IntEnum ve @enum.unique kavramlarını izah ettim.

1- İterasyon

Şöyle bir sınıf olsun.

class Status:
    active = 1
    inactive = 0

Eğer ben Status sınıfı içerisindeki değişkenleri bir iterasyona sokarsam yani döngü içine alırsam hata alırım. Yani bu sınıf için

for s in Status:
  print(s)

şeklinde bir döngü yazamam. Ancak sınıfı Enum üzerinden oluştursaydım o zaman döngüye alabilecektim. Döngü içerisinde değişken adını ve değerini kullanabilirim.

import enum

class Status(enum.Enum):
    active = 1
    inactive = 0

for s in Status:
  print(s.name, s.value)

Bu kod bloğunun çıktısı şöyle olacaktı.

active 1
inactive 0

2- Sıralama & Ayrıştırma

Bir üstteki örnek içerisinde bir sınıfa iterasyon uygulanamayacağını görmüştük.Bu sebepten dolayı da yapamayacağınız şeylerden biri de sort işlemi.

class Status():
  new = 2
  closed = 3
  invalid = 1

Şeklinde bir sınıfım olduğunda, bu sınıfın içindeki değişkenleri sort etmek istersem bunu yapamam. Zaten değişkenleri bir iterasyon ile dönemiyorum nasıl sort edebilirim?

import enum

class Status(enum.IntEnum):
  new = 2
  closed = 3
  invalid = 1

print(list(s.name for s in sorted(Status)))

şeklinde IntEnum dan türetilen bir sınıf yaparsanız, değişkenlerin değerine göre sort edebilirsiniz. Bu kodlar bana şunu dönecek.

['invalid', 'new', 'closed']

Yani 1,2,3 değerlerine göre sıraladım. Burada biraz IntEnum özelliğini açmakta fayda var. Sınıf miras alırken IntEnum kullanılırsa, içerisindeki değişkenlerin de integer olmasını bekler. Eğer integer olarak çevirebilecek bir değer ise kendi çevirir ama değilse hata verir.

Eğer

new = "2"

yazmış olsaydım da kendisi bunu integer olarak çevirecekti fakat

new="Status2"

gibi çeviremeyeceği bir şey yazılırsa ve sınıf IntEnum üzerinden oluşturulmuşsa o zaman hata alacaktım.

3- Benzersizlik

Normalde bir sınıf içerisindeki değişkenler aynı değerlere sahip olabilir, ancak siz 2 değişken aynı değere sahip olmasın isterseniz bunun için de Enum kütüphanesi içerisinde @enum.unique adında bir decorator var.

import enum

@enum.unique
class Status(enum.Enum):
  new = 2
  closed = 3
  invalid = 1
  inactive = 1

şeklinde kullandığımda, 1 değerine sahip iki adet değişken olduğu için hata alacağım.

Yine burada da not düşmekte fayda var. Eğer sınıfı oluştururken IntEnum üzerinden oluşturmuş olsaydınız ve

invalid = 1
inactive = "1"

şeklinde biri integer biri string değer olsaydı yine hata alacaktınız çünkü yukarda belirttiğim gibi integera çevrilebildiğinde kendisi çevirecek ve sonuçta aynı 2 tane değişken olacaktır. Fakat sınıfı enum.Enum üzerinden oluşturursanız o zaman biri integer biri string 2 farklı değişken olarak görecek ve hata almayacaktı.

Detaylı bilgi için https://docs.python.org/3/library/enum.html adresini kullanabilirsiniz.